Čitavo polje
Fazan obujmi
Jednim jedinim krikom.

(Jamei, japanski pesnik haikua)

Sećati se nekoga ili nečega je imanentni činilac svojstava ljudske vrste i kulture, što se u teoriji vizuelne kulture imenuje pojmom i značenjem antropološka konstanta. Osnovni smisao takvog značenja je čuvanje neprolaznih ljudskih vrednosti, kao što su ljubav, pravda, istina, vera, lepota kao i druga svojstva upisana u genomu ljudske vrste. Sećanje je važan činilac kulture i umetnosti, a osavremenjeno inovirati sećanje znači biti u kontinuitetu određeno oljuđenih oblika postojanja, rada, ponašanja i mišljenja.

Umetnička praksa novijeg doba, skoro programski (raznim povodima i na različite načine), obnavlja kult sećanja u opštem pojmu postmoderna u vidu neo–poetika bivših i postojećih oblika i sadržaja u umetnosti i kulturi uopšte, koji uz nove tehničko–tehnološke mogućnosti, dobijaju drugi oblik i značenje.

U takvim okolnostima Vesna Milojković razvila je tipološku osnovu njene skulpturalne figuralike, koja se nameće prvenstveno atributima dejstvenosti mase, tako da neke od njenih figura, posebno ženskih aktova, nemaju one elemente koji čine detalje na glavi. To je, pre svega, dejstvo mase u pokretu, čije zakrivljene površine artikulišu skulpturalno odnose svetla i senke u različitim skulptorskim materijalima. Iz tih pozicija nastala je poetika ženskolike forme, koja prepuštena podrazumevanjima sloboda obrade površinskih delova, kojima se naglašava izražajnost forme u različitim materijalima. Sećanje kao sintagmatska osnova u skulpturi ove umetnice sadrži širok dijapazon vremenskog i prostornog uosećavanja postojanja skulpturalne forme, a blisko je, na primer, Majolovom shvatanju mase i pokreta u ženskim aktovima, sa kojima se proširuje i osnova ka metaforičkim značenjima figuralne forme.

Ta metaforika i simbolika ovaploćuje u najširim značenjima «tajni ženskog tela», koje nosi atribute plodnosti. U tome je negde i posebnost tipološke osnove atribucija u predstavama ženskog tela koje razvija Vesna Milojković. Izostavljanje detalja lica na nekim od njenih ženskih figura je samo znak koliko se žele sugerisati opšta značenja ženskolikosti kao najširoj osnovi na putu ka mistici sugestivnih svojstava plodonosne forme, u skulptorskom materijalu. U tom smislu, skulptura ove autorke oslobođena je puko formalnih novo-poetičkih i stilskih obeležja kao vidova opšte prepoznatljivog moderniteta da bi kroz širi značenjski kontekst ostvarila kontinuitet arhetipskih značenja ženskolikosti u jedinki ljudske vrste kao svojstva sećanja na trajanje toga značenja koje je nastalo vrlo rano u predstavama ženskih likova još u kamenom dobu. U tom sećanju na davno poimanje ženskolikosti nalazi se i svojevrsno shvatanje moderniteta i osavremenjavanja ženskolike figuralike.

U duhu savremenog iščitavanja skulpturalno-figuralne forme, figuralika Vesne Milojković podrazumeva onu vrstu umetničkih sloboda, koje je osvojila likovna umetnost XX veka, i u čijem se nasleđivanju forme, sadržaja i sredstava za rad danas bave mnogi savremeni umetnici (Georga Bazelica, upotrebom širokih sečiva sredstava za nanošenje boje i slično). Smisao tako opredmećene figuralike u delu ove umetnice stoji u izvesnom hedonističkom kontekstu ispred modernističkog (u značenju praćenja umetničkih trendova), a to i jeste istinski odnos prema pojmu umetnička sloboda u kojoj umetnik preuzima na sebe izbor u tome šta je sloboda, umesto očekivanja da mu to neko drugi kaže. Samo je takav način moguć pluralizam iz čijih se uopštavanja različitosti podrazumeva ljudska kreativnost. U tom je smislu Vesna Milojković načela svoj put.

Kosta Bogdanović